"De nieuwe manier om stress te bestrijden" - hoe de ademhaling je gezondheid versterkt

De Volkskracht bracht dit artikel met de kop: “Als ademhaling het leven moeilijker maakt (en hoe het beter kan)”. Drie grote, volle pagina’s van de weekendbijlage over de positieve, helende effecten van de adem. Inclusief vraag en antwoord van diverse professionals.

Artikel uit de Volkskracht “Als ademhaling het leven moeilijker maakt (en hoe het beter kan)”. Over de positieve, helende effecten van de adem.

Meer aandacht voor de positieve effecten van de ademhaling op een goede gezondheid

Er is meer en meer aandacht voor de adem en dat is goed nieuws. Uiteraard valt mij het op, omdat ik me er elke dag mee bezig houd, maar de boodschap bereikt lang niet meer alleen de yogi’s, mediteerders en ademgekkies. Er is een duidelijke shift aan de gang.

Het in het voorjaar van 2020 verschenen boek van James Nestor, Breath - The New Science Of A Lost Art, is direct na publicatie de hitlijsten ingevlogen en wordt (terecht) bejubeld als “transformative", "must read", "life-changing", "elegant", "utterly fascinating", "invigorating". Dit boek heeft wereldwijd voor een doorbraak gezorgd.

Ook de Volkskrant pikt op dus, met in dit artikel met name ook professionals uit de gezondheidszorg aan het woord. Wat ik eerder in mijn e-book schreef, is dus aan het gebeuren terwijl ik een keer in- en uitadem:

“Hoe kan het dat iets wat zó simpel is, zó toegankelijk en zó effectief, voor zoveel mensen nog onbekend terrein is? ‘Nog’ inderdaad. Ik voorzie dat dit in rap tempo gaat veranderen en dat ademwerk meer en meer geïntegreerd zal worden in ons dagelijkse stressmanagement, als ook in de gezondheidszorg en het bedrijfsleven.”

De wereld is er klaar voor. Een natuurlijke tool voor beter stressmanagement, een vergoot zelfhelend vermogen en controle over het autonome zenuwstelsel, dat kan iedereen gebruiken, zeker nu.

Ademhalen kan je beter maken, maar ook je gezondheid ondermijnen

Het artikel in de Volkskrant gaat in op de gevolgen van verkeerd, ‘disfunctioneel’ ademen en hoe dit het zelfherstellend vermogen van het lichaam tegenwerkt.

Longarts Stijn Mol van het Máxima Medisch Centrum (MMC) ziet dat veel patiënten na een ziekte of operatie met een verstoord adempatroon rond blijven lopen, zonder dat ze dit door hebben. Stel dat je een longontsteking of Corona hebt gehad, dan heb je gedurende langere tijd verkeerd, onnatuurlijk geademd. Je lichaam onthoudt dit, het blijft erin hangen. Dit bemoeilijkt en vertraagt herstel.

Disfunctioneel ademen treedt vaak op na een longontsteking, een klaplong of een ingrijpende gebeurtenis. Daarnaast kan het natuurlijk ook gerelateerd zijn aan stress.
— Longarts Stijn Mol (Máxima Medisch Centrum)

Stress speelt een grote rol bij een ongezonde ademhaling

Zo’n disfunctioneel adempatroon heeft meer oorzaken. Stress dus, iets wat sowieso een boosdoener is en direct gelinkt is aan de ademhaling. Iedereen die een burn-out heeft (gehad) doet er goed aan aandacht te schenken aan zijn of haar ademhalingspatroon, kans is groot dat dit is verstoord.

Ook bijvoorbeeld iemand die kampt met rugklachten, zo vertelt adem- en ontspanningstherapeut Eveline Kempenaar, kan er donder op zeggen dat het adempatroon disfunctioneel is. Als het pijn doet in die streek, gaat je adem er als vanzelf ook onder lijden.

Artikel uit de Volkskracht “Als ademhaling het leven moeilijker maakt (en hoe het beter kan)”. Over de positieve, helende effecten van de adem.

Chronisch disfunctioneel ademen zorgt voor chronische klachten

Als je langdurig ‘verkeerd’ ademt, of je het nu doorhebt of niet, kunnen klachten zichzelf in stand houden. Het is een vicieuze cirkel. De aandacht voor de adem vanuit de gezondheidszorg groeit dus, dankzij het groeiend aantal wetenschappelijk onderzoeken, maar het is nog lang niet wat het zou moeten zijn.

Huisarts Paul Verstijnen kreeg pas na zijn pensioen, vanwege zijn eigen gezondheidsproblemen, door welke rol de ademhaling speelt bij een goede gezondheid.

Potverdomme. Ik heb meer dan dertig jaar voor huisarts gespeeld en nooit een antenne gehad voor hoe mijn patiënten ademden. Daar is in de opleiding tot huisarts geen enkele aandacht voor. Ontzettend jammer. Ik ben bang dat ik heel wat patiënten daardoor tekort heb gedaan.
— Huisarts Paul Verstijnen

Ademhaling zou moeten worden meegenomen in de diagnose

Beter laat dan nooit zou ik zeggen, hoe meer mensen hun ervaringen, opgedane kennis, gebreken en eventuele vergissingen delen, hoe groter de kans dat er op een dag een shift komt in de aanpak van fysieke en psychische problemen. Het is goed te zien dat longarts Stijn Mol zijn teleurstelling durft uit te spreken dat tot nu toe de mogelijkheid van een verkeerde ademhaling niet standaard wordt meegenomen bij de diagnose. Mol: “Het is lastig dit voor het voetlicht te krijgen. Het zou de zorg een stuk efficiënter en goedkoper maken”. 

De conclusie? Laten we hoe dan ook goed gaan en blijven ventileren.

Lees hier het volledige artikel ‘Als je ademhaling het leven moeilijker maakt (en hoe het beter kan)’ zoals het verschenen is in de Volkskrant van 13 juni 2020. Geschreven door Margreet Vermeulen.


Bekijk ook: