In de week van 20 - 27 mei 2024 had ik het voorrecht om aanwezig te zijn bij de opleiding tot YinYang Breath® ademtherapeut van Anneke Hetterscheid en Justin van den Berg op een wel heel bijzondere plek, namelijk: Montenegro.

Een reis en ademopleiding in één, met een groep prachtige mensen, als de ultieme deep dive in de adem, en in jezelf… Hoe is het om dit te ervaren? Deze reportage neemt je mee op een bijzondere reis.

Opleiding tot YinYang® ademtherapeut

Al eerder heb je op dit platform kennis kunnen maken met Anneke Hetterscheid, ademtherapeut, holistisch healer en oprichter van Het Coach Lokaal, en Justin van den Berg, ademtherapeut, ijsbad trainer en oprichter van Primal Focus (zie ook dit artikel). Anneke is de grondlegster van YinYang Breath®, en samen met Justin geeft zij de opleiding tot YinYang Breath® ademtherapeut.

In de gesprekken die ik met Anneke en Justin voerde - in eerste instantie was dit online en via facetime - voelde ik zoveel kennis, bezieling en energie doorsijpelen, dat ik steeds meer geprikkeld en nieuwsgierig raakte. Ik wilde de twee maar wat graag ‘in het echt’ ervaren, om te kunnen proeven van hun werk, en met name van de unieke manier waarop zij ademwerk delen en verspreiden. Want één ding werd mij tijdens onze uitwisselingen wel duidelijk: deze twee zijn een bijzonder en getalenteerd stel.

Onze eerste live ontmoeting volgde al snel, tijdens de jaarlijkse Ademcoach Connect Dag (een dag voor alle ademcoaches die aangesloten zijn bij The Breathwork Movement). Ik vroeg Anneke en Justin hier hun nieuw ontwikkelde Dimensional Breath® te presenteren, in de vorm van een bijzondere sessie met maar liefst 70 ademers tegelijk. En die ervaring… was te gek. En sprak boekdelen. Terwijl ik op dat matje lag te reizen door het universum, met de magische stem van Anneke in mijn oor (Dimensional Breath® doe je met headphones op - als je meer wilt weten, check dit artikel), wist ik: mijn vermoedens klopten. Sommige mensen hebben ‘het’. Een unieke gave voor dit werk.

Toen Anneke en Justin mij vervolgens vroegen ‘of ik geen zin had om een week met hun mee te gaan naar Montenegro, om een deel van hun opleiding tot YinYang® ademtherapeut te ervaren’, hoefde ik geen twee keer na te denken. Hallo! Tuurlijk ga ik mee! Helemaal toen ik dit plaatje zag, van de baai van Kotor…

Ademopleiding in Montenegro, waarom juist daar?

Een ademopleiding in Montenegro… Montenegro, waar ligt dat eigenlijk precies? Ik moest toch even Google Mappen, moet ik bekennen. Montenegro grenst, zo zag ik, vanaf de Adriatische Zee met de klok mee aan Kroatië, Bosnië en Herzegovina, Servië, Kosovo en Albanië. En vanaf de kustlijn kan je zwaaien naar Italië.

Waarom juist daar, hoe kom je uit op die plek? ‘Montenegro is een verborgen juweel aan de Adriatische Zee’, vertelt Justin me tijdens ons voorgesprek. ‘Maar het is niet alleen vanwege de serene schoonheid, de ongerepte natuur en de rust die Montenegro biedt, dat we voor specifiek deze plek hebben gekozen. Het is ook een metafoor voor ontdekking.’ Anneke: ‘Net zoals Montenegro voor de meeste mensen een onontdekte parel is, biedt onze ademopleiding ook de kans om onontdekte aspecten van jezelf te verkennen en te ontwikkelen’.

Na grondig zoeken - en met name voelen - zijn Anneke en Justin op deze bijzondere, ‘niet-je-standaard’ maar supermooie plek uitgekomen om hun passie voor ademwerk te combineren met hun liefde voor de natuur én hun wens om een unieke leeromgeving te creëren, ver weg van je dagelijks leven. En van je comfortzone…

Meer over de unieke opzet en het karakter van deze ademopleiding in retreatvorm lees je hier: ADEMOPLEIDING IN MONTENEGRO: RETREAT EN ADEMOPLEIDING IN-ÉÉN

De opleiding tot YinYang Breath® ademtherapeut, wat houdt dit in?

De 6-daagse retraite in Montenegro (plus één lesdag na afloop in NL) is onderdeel van de 12-daagse opleiding tot YinYang Breath® ademtherapeut. ‘YinYang Breath®’ kun je zien als een krachtig, breed en holistisch programma dat een afwisseling biedt tussen theorie, praktijk en zelfontplooiing. Naast dat je op een zeer zorgvuldige manier (verbonden) ademsessies en proceswerk leert begeleiden, geeft de opleiding je ook de juiste tools en inzichten om tot een diepere verbinding met jezelf en met (toekomstige) cliënten te komen.

De opleiding bestaat uit een transformatief deel gericht op diepgaande ervaring in zowel geven (begeleiden) als nemen (eigen proces) van ademwerk. Hierin wordt ademwerk, energiewerk, meditatie, zenuwstelselregulatie en zelfreflectie op een mooie, organische manier gecombineerd. Dit is het deel dat we in Montenegro hebben ervaren. En waarna je genoeg kennis en ervaring in je rugzak hebt om te starten met het voorbereiden, uitvoeren en analyseren van 1-op-1 ademsessies.

Om jezelf tot volledig gecertificeerde ‘YinYang Breath® ademtherapeut’ te ontwikkelen, volg je in Nederland de andere helft van de in totaal uit 12 praktijkdagen bestaande opleiding. Hierbij krijg je onder meer ook een masterclass in de snijzaal en krijg je les van diverse docenten die je diepgaande kennis bijbrengen over het fysieke, mentale, emotionele en spirituele lichaam, vanuit o.a. de osteopathie, craniosacraal therapie en energetische hypnose.

Kort op een rij wat we in Montenegro hebben ervaren tijdens deze week (welke dus onderdeel is van de volledige opleiding tot YinYang Breath® ademtherapeut):

✔️ De kracht van de eigen én andermans adem, middels diverse diepgaande, transformerende ademsessies (afwisselend geven, nemen, en observeren);

✔️ Diverse krachtige ademoefeningen en ademinterventies, zowel voor diepe ontspanning en zelfregulatie, als voor doorbraak en transformatie;

✔️ Werken met de adem op vier niveaus: fysiek, emotioneel, mentaal en spiritueel;

✔️ Bewustzijn op diverse adempatronen en hun betekenis;

✔️ Hoe contact te maken met je gevoel en intuitie (je innerlijke bron van wijsheid) tijdens intakes, ademanalyses, ademsessies en integratiefases;

✔️ De kracht van aandacht en intentie;

✔️ Gedegen spaceholding van A tot Z;

✔️ Interventies toepassen op neurologisch, anatomisch, fysiologisch, mentaal en spiritueel/energetisch vlak;

✔️ Werken met drukpunten om de adem te bevrijden / de-armouring / present touch technieken;

✔️ Psoas release en werken met trauma in het bekkengebied;

✔️ Visceraal release: het losmaken van weefsels/organen in de buik, waardoor er meer ontspanning en dus betere werking van ingewanden zal ontstaan en de functionaliteit van de adem ten goede komt;

✔️ Diverse technieken en manieren om de nervus vagus te stimuleren.

Als je in NL vervolgens de resterende 6 dagen eraan vast plakt, krijg je onder meer deze ervaringen erbij:

✔️ Snijzaalbezoek op de universiteit, voor gedegen anatomische kennis en het effect van aanraking op het lichaam. Ook wordt hier het zenuwstelsel bestudeerd en het effect van de adem hierop;

✔️ Fysiologische én energetische kennis en toepassing van onder meer osteopathie, craniosacraal therapie en energetische hypnose;

✔️ Dimensional Breath®: het multidimensionaal reizen door de verschillende bewustzijnslagen;

✔️ Zelfhelende klanken en muziek / soundhealing;

✔️ Jezelf nog diepgaander bekwamen tot gedegen ademtherapeut.

Tot zover de inhoud van de opleiding. Tijd voor de ervaring!

Hoe zag de ademopleidingsweek in Montenegro eruit? 10 hoogtepunten!

Dat we prachtige en transformerende ervaringen hebben gehad in Montenegro, is zeker. Ervaringen die diepgaand, hoogstpersoonlijk en soms lastig te omschrijven zijn. Om je toch een goed beeld te geven van deze onvergetelijke week, neem ik je mee langs tien hoogtepunten. Omlijst met beelden, die zeggen immers vaak meer dan duizend woorden.

1. ‘Morning energizers’ en dips in de baai van Kotor

Wat is er fantastischer dan elke ochtend wakker worden met zicht op de baai van Kotor, en dan vervolgens in het frisse water springen? De baai van Kotor staat op de Werelderfgoedlijst van UNESCO en behoort tot de mooiste baaien ter wereld. En dat was gewoon onze voortuin! Onze ‘ademvilla’ was gelegen pal aan de baai, waardoor een van de vele pieren aan het frisse, zoute water onze vaste stek werd voor de ‘morning energizer’ (een set squads, armbewegingen en ademhalingen om je lichaam goed wakker te maken) begeleid door Justin. Met ons badpak vast aan, want uiteraard kon een plons niet uitblijven. Serieus: een fijner en energieker begin van je dag nog vóór je ontbijt, bestaat niet.

‘Onze’ pier werd overigens ook een favoriete stilteplek aan het eind van de middag, om te reflecteren op alle opgedane ervaringen van de dag.

2. Transformerende ademsessies op waanzinnige locaties

Op meer dan zorgvuldige wijze zijn we deze week door Anneke en Justin begeleid en getraind in het observeren, geven én ontvangen van tranformerende verbonden ademsessies. Alles wat nodig is om te weten, kwam hierbij uitgebreid aan bod: de voorbereiding, de intakevragen, de manier van kijken, doorvragen, benaderen en handelen, de ademanalyse, werken met intentie, intuïtie en energie, do’s en don’ts (altijd, en zeker bij trauma), de inzet van de-armouring en present touch punten, het spaceholden, de integratie, wat te doen in het geval van… Voor al onze vragen was een kloppend antwoord.

Het (extra) mooie van de ademsessies die we hebben mogen ontvangen, observeren en begeleiden (we werkten afwisselend in groepjes van 3 - iets wat erg waardevol bleek), was dat Anneke en Justin de meest memorabele plekken hadden uitgezocht voor ons om onze ademprocessen aan te gaan. Zo hebben we een dag doorgebracht op een waanzinnige eco retreatlocatie midden in het groen, ver weg van de bewoonde wereld.

Een andere toplocatie was midden in een groene vallei in de bergen. De wolken dreven letterlijk op ooghoogte aan ons voorbij… een magische setting. Je kunt je wellicht voorstellen dat het ervaren van ademsessies op dit soort bijzondere locaties, midden in de ongerepte natuur, ver weg van alles wat je kent en van alle afleiding van alledag, extra speciaal zijn en ook extra kracht bijzetten aan je proces. Dat bleek wel… Wat ik heb zien gebeuren bij alle deelnemers is niet echt met pennen te beschrijven (en details blijven logischerwijs ook privé), maar dat er veel geheeld en getransformeerd is tijdens deze sessies, mag je van me aannemen.

3. Diepgaande ontspanningstechnieken en -rituelen

Aangezien de ademsessies zelf behoorlijk ‘Yang’ konden zijn, was er ook ruimschoots aandacht voor de ‘Yin’ kant, in de vorm van veiligheid, zenuwstelselregulatie, ontspanning en integratie. Het is immers enorm belangrijk als ademcoach om jouw cliënt goed te kunnen ‘lezen’ en inschatten en hier jouw sessies op te baseren. Vaak wil je iemand tijdens het ademen tegen (en nét over) het randje van de weerstand en ongemak duwen, maar nooit té ver en áltijd in alle veiligheid, aandacht en zorgvuldigheid. Bovendien wil je zowel vóór als na je sessies de juiste tools bieden om iemand tot een gevoel van veiligheid en ontspanning te kunnen brengen.

Niet alleen je cliënt trouwens, dat geldt ook voor jouzelf als ademcoach. “Een goede ademcoach is 100% aanwezig, altijd!”, geeft Anneke aan. Een ademsessie valt of staat met jouw bewustzijn, jouw kalmte en jouw onversplinterde aandacht, en ook met jouw nederigheid voor degene die voor je ligt. Hiervoor is voldoende zelfzorg essentieel.

Aan zelfzorg is dus ook volop aandacht besteed. En dat was me toch fijn! Zo stond er veel yinyoga op het programma, gericht op het ervaren én leren van ontspannende technieken, zodat deze ook bij cliënten in te zetten zijn. We hebben veel manieren geleerd om de nervus vagus te stimuleren, de belangrijkste ‘ontspanzenuw’ van het lichaam. Mijn persoonlijke favoriet in het programma was hierbij het Sarong-ritueel, waarbij je in een sarong (doek) wordt gewikkeld en wordt gewiegd bij je voeten, je bekken en je hoofd. Za-lig! En niet alleen om te ontvangen; het is enorm krachtig om deze kennis (hoe en wanneer je dit ‘wiegen’ op een veilige, zorgvuldige en behulpzame manier kunt inzetten) in je rugzak te hebben, dit kan ontzettend ondersteunend zijn voor/tijdens/na je sessies.

4. Hop, de berg op!

Als je op zo’n waanzinnige plek zit tussen de bergen, dan wil je natuurlijk ook weten hoe het uitzicht is vanaf de top. We hebben tijdens en rondom het ademprogramma dan ook de hele baai rondgereden en gestopt op de mooiste uitzichtpunten, met vol zicht op het helderblauwe water, de groene bomen en struiken en de ruige bergen erlangs.

We zijn overigens niet alleen met de auto op ontdekkingstocht geweest; ook een te gekke hike de berg op en af stond op het programma, om de lokale bergbevolking (lees: vogels, schildpadden, berggeitjes en hangbuikzwijntjes) te kunnen ontmoeten en begroeten. Eenmaal op de top van de berg zagen we pas écht hoe groots, weids en indrukwekkend mooi de natuur van Montenegro is.

Anneke en Justin zaten de hele week vol met verrassingen. Het programma was telkens wat ‘vaag’ zodat er ruimte bleef voor surprise elements, die telkens een schot in de roos bleken. Zo zijn we tijdens een van onze bergritjes gestopt om onze adrenalineniveaus even flink op te krikken, in een tokkelbaan dwars over het dal (vond ik niet per se een leuk idee, maar heb het maar mooi wél gedaan, yes! ;)).

5. Volle maan cacaoceremonie met blauwe lotus

Op een van de avonden zijn we na een vroeg avondmaal de berg opgereden voor een bijzondere volle maanceremonie, met cacao en blauwe lotus. Ook hier hadden Anneke en Justin - net als tijdens alle andere programmaonderdelen - bijzondere, verbindende oefeningen en rituelen bedacht voor ons om te ervaren.

Zo werd ons gevraagd twee ‘relikwieën’ te vinden in de natuur, waarover we vervolgens een fantasieverhaal mochten verzinnen en vertellen aan iemand anders uit de groep, die vervolgens weer een verhaal over jou mocht verzinnen en delen, aan de hand van het net gehoorde verhaal (goed opletten dus). Klinkt wellicht wat vaag zo in woorden, maar de bedenksels die er bij mij en mijn mede-verhalenvertelster spontaan uitkwamen, waren fantastisch, magisch zelfs. Wat ons betreft is de nieuwe Le Petit Prince geboren ;-) Het heeft in elk geval bijgedragen aan onze creativiteit, verbeeldingskracht, bewustzijn voor het grotere geheel, en aandacht in het moment. En we hebben elkaar wéér op een andere manier mogen leren kennen - super waardevol.

PS. Als je thuis een cacaoceremonie wilt houden, check dan even Pure Kakaw <3

6. (Not so) Silent ‘Full Moon Party’ Disco!

Toen die heerlijke mok cacao met blauwe lotus er eenmaal in zat en onze harten waren geopend, stroomde ons bloed linea recta naar de dansvloer. Anneke en Justin hadden een silent disco set meegenomen, voor een disco die alles behalve silent bleek. Ik denk dat ze ons door heel de baai van Kotor heen hebben kunnen horen… Madonna, Marvin Gay en Florence and the Machine, zo vals als een kraai. Maar wij hadden lol tot de top van de berg en terug, en hebben nog dagen buikpijn van het lachen gehad om de filmpjes die zijn gemaakt (en die ik hier niet ga delen ;)).

Ook dat was onderdeel van deze ademopleiding. Innerlijk werk is al serieus genoeg, er mag ook (hard) gelachen worden.

7. Anger release sessie

Terug naar het serieuze gedeelte, want juist de grootste donkerte kunnen omarmen, brengt je uiteindelijk het licht. Tijdens een van de vele tranformatieve sessies in deze ademweek, zijn we specifiek met het thema woede aan de slag gegaan, via technieken voor anger release. Woede is waarschijnlijk de minst geaccepteerde emotie, en daarmee meteen ook de meest onderdrukte. In elk lichaam is woede aanwezig, de meesten van ons kennen echter geen manier deze boosheid op een constructieve manier te uiten en ontladen. Anger release oefeningen kunnen hierbij helpen.

Voor de anger release sessie kwamen de silent disco headphones weer uit de kast, maar dan met nummers die het woedevuur in ons deden ontvlammen (in de categorie ‘Smack my bitch up’). Woede ontladen kan je altijd op een goede en veilige manier doen, zo leerden we, met specifieke fysieke oefeningen die je helpen je emmer te legen, soms door bijna letterlijk je gal te spuwen.

Intens wel, deze sessie… Er is veel gevloekt, geschreeuwd en gejankt. Ik sla de foto’s hiervan dan ook even over. Maar ik kan je wel vertellen: het is essentieel deze technieken (als persoon én) als ademcoach te kennen, en ze op een goede en veilige manier te kunnen inzetten bij je cliënten. Want je zult woede en weerstand gaan tegenkomen in je adempraktijk. De vraag is: hoe ga je daarmee om? Ook hier hadden Anneke en Justin dus weer een passend en bruikbaar antwoord op.

8. Speedboot!

Het programma bestond uit een continue afwisseling van Yin en Yang, van theorie en praktijk, van het pittige inner work en het leuke playtime. In de categorie playtime was een speedboottocht door de baai van Kotor ook een absoluut hoogtepunt.

Om 18u moesten we klaarstaan, omdat we ‘zouden worden opgehaald om ergens naartoe te gaan’. Die pick-up werd verzorgd door Igor, een Montenegrijnse speedbootkoning die ons alle hoeken van de baai heeft laten zien, inclusief een dolfijn die even zijn kop boven het water uitstak.

De tour bracht ons naar een eiland dat sowieso de moeite waard was om te bezoeken, maar ook meteen als decor diende om gezamenlijk onze dag en alle opgedane ervaringen en vragen te bespreken. Zo vloeiden we eigenlijk de hele week door: het inner en outer work vormde telkens één mooi organisch geheel.

9. Jochem: onze eigen privéchef

Dit is ook een hoogtepuntvermelding waard: Jochem, de chef die de hele week aan onze zijde én in onze keuken stond om de lekkerste gezonde maaltijden op tafel te toveren. Wat was dit fijn! En bovendien was dit gezellig, want Jochem bleek een heel warm persoon die zich ook op veel momenten in de groep heeft kunnen mengen, om te ademen, te lachen en te huilen. Alles mocht er zijn, in onze nieuwe, maar snel super hecht aanvoelende ademfamilie: de triggers, discussies, tranen én de lol. Thank you, Jochem!

10. Bonte avond

Zo’n ademopleidingsreis in het buitenland is natuurlijk niet compleet, zonder dat er een bonte avond is geweest… En zo geschiedde. Inmiddels waren we aangekomen op onze zesde en laatste dag. Dit lijkt al een korte periode, maar als je zo’n (adem)reis met elkaar aangaat, vanbinnen én vanbuiten, dan leer je elkaar in rap tempo in alle kwetsbaarheid en schoonheid kennen. En dan kom je op het punt dat je in één adem kunt schateren en snikken met elkaar. Het blijft prachtig (want dit heb ik vaker ervaren) hoe je tijdens een ademopleiding - in het algemeen, maar zeker in deze retreatvorm - verbindingen maakt voor het leven.

Dus… een laatste avond. Om nog een keer hard mét en óm elkaar te lachen. Want als gezegd: ademwerk is serieus werk. Maar humor werkt evenzo helend.

Tot slot: de pluspunten van een ademopleiding in retreatvorm

Als je je als mens wilt ontwikkelen, is het volgen van een ademopleiding altijd een waardevolle investering. Uiteraard is het dat als je je wilt bekwamen als ademcoach. Maar een ademopleiding is ook interessant als je hem inzet voor je persoonlijke proces, als manier om je bewustzijn over jezelf en de wereld te verruimen, patronen te doorbreken en oud zeer los te laten. Ademwerk is immers immens krachtig, en tijdens een ademopleiding ervaar je dit misschien wel op de best mogelijke manier.

Daarnaast kennen meerdaagse ademretraites ook veel voordelen. Eerder schreef ik er dit artikel over: 10 goede redenen waarom je jezelf een ademretraite wilt gunnen. Je gaat zoveel verder en dieper als je je dagelijkse leven (inclusief de nacht) even compleet verlaat - dat weet je als je het ervaart. Dit geldt ook voor ademopleidingen. Wanneer je een opleiding volgt en na een intense dag naar huis vertrekt, is het (a). lastig aan het thuisfront uit te leggen wat je hebt meegemaakt, is (b). jouw proces nog lang niet gedaan, en moet je (c). toch weer je dagelijkse activiteiten oppakken. Eigenlijk is dat zonde. Het liefst wil je echt in de ‘bubbel’ van zo’n opleiding blijven zitten, en niet naar huis waar het normale leven doordendert wat het lastiger maakt om jouw ervaringen te integreren en ook echt je aandacht bij jouw proces en lesstof te houden.

Daarom ben ik ook erg te spreken over een ademopleiding in retreatvorm, zoals in deze opzet van de opleiding tot YinYang Breath® Ademtherapeut. En zoals ik ook al heb mogen meemaken bij Kasper van der Meulen, die zijn opleiding (Breathwork Masterclass) ook in retreatvorm geeft.

Montenegro is een zeer helende en verrijkende reis gebleken, waarin ik de deelnemers grote doorbraken en transformaties heb zien doormaken. Tegelijkertijd heb ik ze zien smelten, verbinden, ontspannen en opladen met nieuwe energie. Ze (en ik ook trouwens) gaan met een rugzak vol ervaringen, tools en kennis naar huis, inclusief de zekerheid van het vangnet dat Anneke en Justin creëeren voor al hun (inmiddels honderden) studenten. Je kunt voor al je hulpvragen bij hun terecht. Als je tenminste bereid bent om al het geleerde in de praktijk te brengen. Want dat is wel een vereiste.

Ik blijf dit zeggen: ademcoach worden doe je niet in een paar dagen tijd. Denk dus niet dat je er bent met een workshop van een weekend of een opleiding die 1 week duurt. Tijdens deze 6 dagen hebben we immens veel gezien, gevoeld, geleerd en geoefend, maar de opleiding is nog niet gedaan - in Nederland volgt nog een tweede deel. Bovendien ga je pas écht leren en jezelf bekwamen, door het te doen. Door veel vlieguren te maken. Door te ervaren, te leren en te reflecteren. Door te vallen en weer op te staan. Door om hulp te vragen als je dit nodig hebt. Door er vol in te duiken, er actief mee aan de slag te gaan en de materie niet te laten verstoffen. Door er écht voor te willen gaan. Dit is waar Anneke en Justin iedereen toe hebben uitgenodigd, en waar ook iedereen een ‘ja’ op heeft gegeven.

Ik voel me op mijn beurt dankbaar dat ik getuige mocht zijn van dit magische proces. Het was oprecht een unieke, once in a lifetime ervaring! Thank you, Montenegro en al deze lieve leuke mede-ademers!

Ook ademen in Montenegro?

Dat kan. Volgend jaar, van 17 - 26 mei 2025, organiseren Anneke en Justin deze reis opnieuw. Als je hierbij wilt zijn, wacht dan misschien niet te lang - de eerste plekken zijn al geclaimd. Kijk voor alle informatie op hetcoachlokaal.nu/ademopleiding-in-montenegro.

Op hetcoachlokaal.nu vind je overigens ook alle andere workshops, retreats en opleidingen die Anneke (en haar team) verzorgt, zoals Holistisch Healer® en Cupping Coach®.

Oh en check ook Dimensional Breath® dat Anneke en Justin hebben ontwikkeld en waarin ze ook masterclasses geven voor ademcoaches die het willen uitdragen. Bijzondere trip gegarandeerd. Eerder schreef ik er dit artikel over.

Bekijk ook: